Гаспадар [Анатоль Дзялендзік] (fb2) читать постранично, страница - 2

сістэматычнае невыкананне ўказанняў райкома партыі старшыні калгаса «Сцяг» Зязюлю Пятру Іванавічу аб’явіць строгую вымову з занясеннем ва ўліковую картку. Рэкамендаваць сходу калгаснікаў вызваліць яго… ад пасады старшыні калгаса.

Мужчына ў міліцэйскім кіцелі. Ці не занадта? Пленум запатрабаваў уважлівых адносін…

Вераб’ёў. На гэтым жа Пленуме гаварылася: трэба рашуча мяняць кіраўнікоў, якія не адпавядаюць пастаўленым задачам!

Зязюля (нечакана, дзелавіта). З абкомам узгоднена?

Ляшчук. Зразумела.

Зязюля (задаволена кіўнуў, раптам). Футбол — у колькі?!

Сусед незадаволена цмокнуў языком.

Новікава. Няма іншых прапаноў? Тады галасуем…

Карціна другая

Утульная гарадская кватэра. Абстаўлена з густам. Прыглушанае няяркае святло, музыка. Тэлефон. З суседняга пакоя ў халаце выходзіць маладая прыгожая жанчына — Таіса.

Таіса. Слухаю! А! Зразумела. Засумаваў? (Жартаўліва.) Але, таварышы, пры чым жа тут я? (Смяецца.) Не ведаю, не ведаю. (Ажывілася.) Пераехаць назусім? О-ля-ля! Таварышы, гэта немагчыма, зусім выключана… (Рассмяялася.)

За акном шум аўтамашыны.

(Паглядзела ў акно, са злосцю.) Я пазваню пазней. Не, не, я сама.

Паклала трубку. Званок у дзверы. Наспех паправіўшы валасы, пайшла адчыняць. Уваходзіць Зязюля.

Зязюля (працягвае кветкі). Ну, добры дзень, доктар!

Таіса (памарудзіўшы, прытулілася да яго). З днём нараджэння, мілы!

Зязюля. Ты адна?

Таіса. Праходзь. Рэгіна ў школе. Семінар, нарада?

Зязюля. Да чаго ж ты прыгожая!

Таіса. Дай руку і заплюшчы вочы… Так… (Надзявае бранзалет.)

Зязюля. Магнітны? Ух ты! (Пацалаваў яе ў шчаку.) Маланку не прыцягне?

Таіса (з націскам). Табе дапаможа.

Зязюля. Дзякую. Як я засумаваў!

Таіса (накрывае стол). Сёння яшчэ адзін юбілей — год і шэсць месяцаў! (Налівае віно, чокаюцца, п’юць.)

Зязюля (незадаволена). Лічыш? У чалавека падскочыў ціск, прыходзіць да ўрача і… вось, юбілей… З ціскам лепш не стала…

Таіса. Хіба?

Зязюля. Але з’явіліся прыемныя станоўчыя эмоцыі. Так запісала ў гісторыю хваробы?

Таіса. Даслоўна!

Зязюля. Не кватэрка — аазіс! Тут я проста ажываю!

Таіса. Хоць бы раз зрабіў падарунак — нікуды не спяшаўся!

Зязюля. Ты небяспечная жанчына — чытаеш чужыя думкі! Сёння не спяшаюся.

Таіса. Што-небудзь здарылася?

Зязюля. Вырашыў жыць, як усе.

Таіса. Чаму раптам? Еш!

Зязюля. Хадзі да мяне…

Таіса (уздыхнула). Бягом, бягом… Паміж нарадамі ў сельгастэхніцы і семінарамі па аграхіміі… (Паслухмяна падышла, села побач.) Мой старшыня… Ад адной сустрэчы да другой — тыдні, а то і месяц… Толькі я магла так. Іншая даўно б…

Зязюля (лёгенька пацалаваў). Доктар, а чаму б нам не махнуць на поўдзень? Мора, сонца… Бархатны сезон… Хачу зрабіць для цябе такі круіз!..

Таіса. Нешта ты ўзвінчаны. Дай руку, памераю ціск…

Зязюля. Потым.

Таіса (усміхнулася). Я ведаю, што потым будзе ніжэйшы…

Зязюля (абдымаючы). Што б я рабіў без цябе… (Памаўчаў.) Анекдот!.. Якую ж хохму я хацеў… Ах, так! Мяне вызвалілі. Сёння, на бюро.

Таіса. Ну і жартачкі ў вас, боцман!

Зязюля. Гэта праўда, Тася.

Таіса (расплюшчыла вочы, працверазела). Сам папрасіў?

Зязюля. Ды не — з трэскам!

Таіса. За падзеж кароў?

Зязюля. Каровы — апошняя кропля. Успомнілі ўсе грахі. У чым быў вінаваты, у чым не быў… Як ваўка аблажылі!..

Таіса (пяшчотна правяла пальцамі па яго скронях, пацалавала). Чаму яны не зрабілі гэта раней? Столькі часу страціла… Каго замест цябе?

Зязюля (усміхнуўся, не адразу). Не здагадаешся… Твайго мужа.

Таіса. Харытона?! Сапраўды — свет цесны. Табе — іншую гаспадарку?

Зязюля. Наўрад ці.

Таіса. Чым думаеш заняцца?

Зязюля. Кахаць цябе, нікуды не спяшацца. (Пацягнуўся да яе.)

Таіса (адхілілася). Для мужчын гэта галоўнае?

Зязюля. Вось табе і на! Таіса, я чакаў, пакуль падрасце сын, дачку хацеў выдаць… Давай здзівім свет — пажэнімся. Я застаюся ў цябе.

Таіса. Ха! Калі стаў беспрацоўным… Мілы, ты мне патрэбен на кані!

Зязюля. Шкада, коней перавялі.

Таіса. Распачынаць важданіну з разводам… Ці не з’ездзіць табе ў ЦК?

Зязюля. За іншага — мог бы.

Таіса. Калі памёр адзін з каралёў, на яго грудзях выявілі наколку: «Далоў караля!..» Ты даўно хацеў вызваліцца.

Зязюля. Я?!

Таіса. Падсвядома. Хіба ж не? Ну што ж, няма ліха без дабра. Як гаварыў Чапай — напляваць і забыць. Паслухай, як завуць твайго прыяцеля? (Накінула халат, ходзіць.)

Зязюля. Якога?

Таіса. З Ленінграда. Памятаеш, ты вазіў нас у паляўнічы домік…

Зязюля. А, Фёдар, сябар дзяцінства.

Таіса. Што ён табе прапанаваў? Падсобную