Сцэнарый не для кіно [Іна Зуб] (fb2) читать постранично, страница - 4

агульнага і адзінкавага. Чаму, кажу, мы паказваем толькі тое, што і так ва ўсіх на вачах і даўно аскому набіла? I вы ведаеце, пераканаў-такі. Так што я — хросны бацька гэтага сцэнарыя.

Ён, пэўна, мог гаварыць яшчэ вельмі доўга, але ў гэты час святло ў за­ле патухла і на экране з’явіліся першыя тытры.

Дзеянне разгортвалася нетаропка, спакойна. Камера ўвесь час фіксавала дэталі, дакладна паказвала быт, атмасферу. Дзевяцігадовы хлопчык трапляе ў бальніцу з-за цяжкай нервовай хваробы. Урач-псіхіятр, каб зразумець, што прывяло яго да гэтага стану, пачынае неафіцыйнае даследаванне яго жыцця. Няма яркіх колераў, няма нічога павучальнага. Проста цячэ жыццё ў сям’і, дзе маці — кандыдат педагагічных навук. Гадоў пяць таму яна разышлася з мужам і з таго часу не дазваляе яму сустракацца з сынам. Ёй яшчэ няма сарака, у яе халодны твар, аргументаваная мова.

— Якую якасць вы лічыце галоўнай у педагога? — пытаецца ўрач.

— Вядома, добразычлівасць.

I наступны кадр. Хлопчык адзін у кватэры. Сядзіць на падлозе, нешта канструюе. Адчыняюцца дзверы, уваходзіць маці. Гэта ўжо не тая жанчына, якая, усміхаючыся, гутарыла з урачом. Твар ганарысты, халодны, выгляд вартавога. Hi слова не кажучы, яна спыняецца ля канапы, на якой ляжыць школьная вопратка. Камера паказвае на ўвесь экран разгублена-засмучаныя вочы хлопчыка.

Яны за сталом. Снедаюць. Худзенькая рука цягнецца да талеркі з каўбасой. Хлоп па руцэ! Хлопчык спалохана ўздрыгвае. Маці моўчкі дае яму відэлец.

Дробязі, дробязі, але ці не з іх складаецца жыццё?

Сонечны летні дзень. Хлопчык ідзе па вуліцы. На ім — чорныя штаны, дзявочая трыкатажная майка, чорныя чаравікі з чырвонымі шнуркамі. Цок-цок, адстуквае ён імі па асфальту, нібы вязень.

Апошняя размова з маці. Збянтэжана і нерашуча ўваходзіць яна ў ка­бінет урача.

— Хвароба вашага дзіцяці, — кажа псіхіятр, — гэта яго ўнутраны пратэст супраць таго ладу жыцця, у якім вы жывяце. Вы пазбавілі яго свабоды рухацца, думаць, развівацца. Вы не давалі выйсця яго энергіі, пачуццям. Вы і толькі вы прывялі яго да нервовага зрыву. Ён яшчэ маленькі, у яго ўсё наперадзе. Шмат пра што ён забудзецца, але якім ён вырасце, залежыць толькі ад вас.

I заключны эпізод. Маці з сынам ідуць па сцежцы праз бальнічны парк. Аператар здымаў іх са спіны. Дзве фігуркі, якія паволі аддаляюцца, расплываюцца на сонечным фоне і зліваюцца ў адну цёмную кропку.

— Ну як? — павярнуўся да Галіны мужчына.

— Цудоўна! — толькі і здолела вымавіць яна.

— А хлопчык, які слаўны хлопчык! Як тонка і натуральна трымаецца! — захапляўся мужчына.

Раптам Галіне прыйшла ў галаву думка, што гэты мужчына і мог бы пазнаёміць яе з рэжысёрам.

— Скажыце, калі ласка, а вы рэжысёра добра ведаеце?

— Дзіва што, гэта ж мой сябар. У мяне на студыі ўсе сябры. Дарэчы, магу вас запэўніць: вельмі таленавіты хлопец.

«Хлопец, — падумала Галіна. — Нішто сабе, у трыццаць два гады ўсё яшчэ хлопец».

— А вы не маглі б мяне з ім пазнаёміць? —асмелілася яна.

— Што за пытанне! — Ён закруціў галавою.— Зараз усё і арганізуем. Вас як зваць?

— Галіна.

— А мяне Алесь Яўменавіч.

Яны ўсталі і падаліся да выхаду.

Рэжысёра яны ўбачылі ў бары. Ён сядзеў за столікам з двума мужчымамі, і па іх узбуджаных тварах Галіна зразумела, што яны пра нешта спрачаліся. Шырока ўсміхаючыся, Алесь Яўменавіч рушыў да століка.

— Віншую, Ігар, віншую! — Алесь Яўменавіч паціснуў рэжысёру ру­ку.— Вось пабачыш, прыз забяспечаны. Павер майму слову. А ты ведаеш, мае словы і мая інтуіцыя... — Тут ён асекся, успомніўшы пра Галіну, што стаяла ў яго за спіной. — Але сёння маю для цябе нешта іншае, чым прыз. Паглядзі, якая дзяўчына! — Ён павярнуўся да Галіны, якая пачырванела ад абурэння і была гатова праваліцца скрозь зямлю. — Журналістка! Так што глядзі, — ён дурасліва паківаў пальцам, — не крыўдзі маю пратэжэ, спавядайся як на духу. — I ён галантна раскланяўся.

Мужчыны таксама ўсталі, вызваляючы месца.

Галіна села ў крэсла, пачала гартаць блакнот. Яна ўсё яшчэ не магла апамятацца пасля дзівацкай рэкамендацыі і таму марудзіла, стараючыся сабрацца з думкамі. Ігар з сумам у вачах назіраў за ёю. У яго быў адкрыты твар, важкі, валявы падбародак, сумныя вочы.

— Павінен вас засмуціць, — раптам сказаў ён, — але ў мяне вельмі ма­ла часу. Праз дваццаць хвілін трэба ехаць у Стайкі на закрыты прагляд французскага фільма. Потым — паездка па калгасах. Як бачыце, удзельнікам фестывалю сумаваць не даводзіцца.

— Але хоць на некалькі пытанняў вы адкажаце? — узмалілася Галіна.

— Добра, адкажу. — Ён усміхнуўся, і твар яго адразу расслабіўся, стаў больш лагодным.

Усмешка ў Ігара была вельмі прыемная, і ад усяго яго аблічча ішла та­кая ўпэўненасць, што Галіна