I чую я голас...: выбраныя вершы, 1954-2008 [Ніл Гілевіч] (fb2) читать постранично, страница - 5

- I чую я голас...: выбраныя вершы, 1954-2008 227 Кб скачать: (fb2) - (исправленную) читать: (полностью) - (постранично) - Ніл Гілевіч

[Настройки текста] [Cбросить фильтры]

Дажываць мне век на свеце свой.

Не аддай душу ў няволю гномам —

Узбунтуй, растурзай, распалі, —

Каб у ёй агні-маланкі з громам

Жыхалі ад неба да зямлі!

1983

Выпадковы госць

Салон у стылі найнавейшым,

Прытворны смех і гамана.

Ці не пара паслухаць вершы

Пад гэту пеністасць віна?

Ах, вось чаго сюды я званы!

Каб вершам слых паказытаць.

Каб праз саломку пунш духмяны

Яшчэ смачней было смактаць.

О не, мадам! Для насалоды

Ён не прыдасца, верш мой, вам.

Ён — не салонны, ён — салены.

Вы памыліліся, мадам.

Прагорклы ён! Прагорк дашчэнту,

Як яблык з дзічкі на мяжы, —

Звядзе аскома вам пашчэнкі.

Чужы мой верш для вас, чужы.

Не можа вас ён бестурботна

Ні забаўляць, ні весяліць:

Яму ад цяжкіх дум журботна,

Яму ад горкіх страт баліць.

Ён лесам стаў маім у полі,

Дзе ў горле пыл, дзе пот — цурком,

Ён хлебу чорнаму ніколі

Не зможа здрадзіць ні радком.

Прыроднай соллю-гаркатою

Зямлі бацькоў павінен ён,

Што ёсць і будзе мне святою —

Да скону дзён. Да скону дзён...

1983

Аўтографы сяброў

Аўтографы-надпісы вашы, сябры,

Чытаю на кніжках падораных —

З выказам даверу, павагі, любві,

З зычэннямі самымі добрымі.

Як многа іх, цёплых i ласкавых слоў,

Ад шчырага сэрца напісаных!

І колькі за імі пражытых гадоў

Жывымі ўзыходзяць абрысамі...

Вось гэты згадаў мне аб даўняй вясне

З яе маладымі павевамі.

Дакорам не стаў ён сівой сівізне —

Навек мы, брат брату, паверылі.

Вось гэты... о, як акрыліў ён душу,

Прыйшоўшы ад майстра ад слыннага —

Якраз, калі мне аж калола ўвушшу

Ад крыку дурнога аслінага!..

Вось гэтыя — з братняга краю прывёз

Як словы прызнання ў прыязнасці.

Мне светла ад ix, як ад белых бяроз

На ўзлеску асеннім пры яснасці.

А гэта — апошні... Гляджу на радкі,

Што помню на памяць да каліўца, —

І зноў адчуваю той поціск рукі,

І сэрца ад болю сціскаецца...

Якія магутныя творцы-мужы,

Якія нязломныя волаты

Пайшлі па той бок векавечнай мяжы

Заўчасна, зарана, замолада!..

Жывіце ж да поўнага веку, сябры,

Не трацячы моцы і шчырасці!

І знайце: нішто нам віхуры-вятры,

Пакуль нашы шэрагі ў шчыльнасці!..

Я дзякуй кажу вам ад сэрца ўсяго.

Мне вашы дарункі-аўтографы —

Як вехі жыццёвага шляху майго.

А ён жа не будзе паўтораны...

1983

Памяці Андрэя Германава

1

На старажытных могілках у Софіі,

Дзе спачываюць годы і вякі,

Убачыў я вянкі яшчэ не ўсохлыя —

Павітыя жалобаю вянкі.

І зразумеў — раней, чым згледзеў літары

На чорным крэпе: гэта ты, мой брат!

І ўраз адчуў, нібы прысуд бязлітасны,

Як не гатовы я да гэткіх страт!..

Стаяў, паніклы, над грудком уквечаным,

Што атуліў твой вечны супакой,

А ўсё ў душы крычала i пярэчыла,

Не мірачыся з крыўдаю такой.

Маўчала воддаль цэркаўка, не звонячы,

Акацый водар ліўся ў тленны дух...

А майскі дзень такі быў зырка-сонечны,

Што на імгненне для мяне патух.

А ў разналістай зеляніне могілак

Такі грымеў магутным гімн жыццю, —

Як быццам, спахапіўшыся, адмовіла

На гэты раз прырода небыццю.

2

Азлоблены век забівае

Найлепшых сяброў без пары.

Замены ж сябрам не бывае —

Навек нам даюцца сябры.

Аднойчы, няўзнак, на знаёмства

Абменімся поціскам рук,

Спаткаўшыся зноў — расстаёмся

Без смутку, там болей — без мук.

Бо ў новыя верым сустрэчы

І знаем: іх безліч яшчэ,

Баяцца за іх — недарэчы,

І наша ад нас не ўцячэ!

Якая наіўнасць! Якая

Бяспечная стаўка на час!..

А наша так хутка ўцякае